Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΛΛΗΛΕΝΔΕΤΗ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ

 

O Νικόλας Νικολή είναι επίκουρος καθηγητής στο τμήμα επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.  Η ερευνητική του δραστηριότητα επικεντρώνεται στη διαχείριση της δημιουργικότητας και την εταιρική επικοινωνία. Πιστεύει πως έφθασε η ώρα η Κύπρος να ελιχθεί με στροφή προς την δημιουργική διαχείριση της κοινωνίας.

 

 

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ της δημιουργικότητας, αλλά και αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας, αποτελεί μονόδρομος. Τίποτε δεν μπορεί όμως να προχωρήσει στην τύχη.  Ο επίκουρος καθηγητής στο τμήμα επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Νικόλας Νικολή αναδεικνύει μέσα από την κουβέντα που είχαμε μαζί του, τη μέθοδο της διαχείρισης της δημιουργικότητας. Η Κύπρος είναι μια χώρα πολύ πλούσια σε γνώσεις και σε ικανές προσωπικότητες και πρέπει αυτό να το διαχειριστούμε σωστά, επισημαίνει. Είναι αναγκαίο, τονίζει,  να αξιοποιήσουμε ανθρώπους με υψηλή ’κοινωνιολογική φαντασία’, προσόν το οποίο μας λείπει και όταν το ανακαλύψουμε χρειάζεται να το εμπλέξουμε ενεργά στα θέματα. Με τη σωστή τεχνική διαχείρισης δημιουργικότητας την αξιοποίηση της τεχνολογίας, την επικοινωνία και τις στρατηγικές συνεργασίες θα προκύψουν ιδέες και βιώσιμες λύσεις για όλους.

-Διαχείριση δημιουργικότητας, είναι ασφαλώς κάτι το καινούργιο, αλλά ακούγεται άκρως ενδιαφέρον. Μας εξηγείτε τι ακριβώς σημαίνει;

Η διαχείριση δημιουργικότητας αφορά την επιστράτευση επιστημονικών μεθόδων οι οποίες με τη σειρά τους ενθαρρύνουν τη δημιουργική σκέψη. Ο κοινός άξονας και η φιλοσοφία αυτής της μεθόδου συμφωνεί στο ότι όλα περιστρέφονται γύρω από τη διέγερση της δημιουργικότητας. Όσοι εξασκούνται σε ηγετικές θέσεις, οδηγούν τις εξελίξεις και παίζουν καταλυτικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων θα πρέπει εξαρχής να αναλογιστούν το ακόλουθο ερώτημα: «Πώς ενθαρρύνω τη δημιουργική σκέψη;». Σήμερα είναι επιτακτική ανάγκη η κοινωνία να στραφεί αποφασιστικά προς αυτή την κατεύθυνση και μέθοδο. Η διαχείριση δημιουργικότητας είναι προσέγγιση, η οποία εφαρμόζεται σε πολίτες, καταναλωτές, παιδιά, μαθητές, φοιτητές σε πανεπιστήμια και σε όλη τη κοινωνική δραστηριότητα. Οι εκπαιδευτικοί χρειάζεται να υιοθετήσουν αυτή την μέθοδο και να μελετήσουν τρόπους ώστε να αναπτύξουν περισσότερη δημιουργικότητα στη μάθηση. Σχεδιαστές, πολεοδόμοι και αρχιτέκτονες με τη διαχείριση δημιουργικότητας χρειάζεται να κτίσουν πιο δημιουργικές και βιώσιμες πόλεις. Οι πολιτικοί επιβάλλεται με αυτή την μέθοδο να επανέλθουν στην κοινωνία δίνοντας πιο δημιουργικές και αξιοποιήσιμες λύσεις.

-Πως μπορεί η διαχείριση  της δημιουργικότητας να βοηθήσει την Κύπρο;

Η διέγερση της δημιουργικότητας ήδη εφαρμόζεται σε πολλά εταιρικά, κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά επίπεδα της Κύπρου εν αγνοία των συντελεστών τους. Για παράδειγμα, τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε μια κρίσιμη μάζα της παλαιάς σχολής και γενιάς, που βρίσκεται σε θέση ισχύος να έχει πια τη διάθεση να εφαρμόσει ιδέες από νεότερους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη συνεργασία διαφορετικών κοινωνικών τάξεων και μυαλών και κατά συνέπεια την κάποια εφαρμογή της επιστήμης της δημιουργικότητας. Απουσιάζει από τη διαδικασία και χρειάζεται όμως η μεθοδικότητα και η τεχνογνωσία από έμπειρους επαγγελματίες του χώρου,  ώστε εκτός από τη διέγερση της δημιουργικότητας να γίνει και η διαχείρισή της με τις σωστές τεχνικές.

Η Κύπρος είναι μια χώρα πολύ πλούσια σε γνώσεις και σε ικανές προσωπικότητες. Πρέπει να διαχειριστούμε σωστά και να στηρίξουμε το μερίδιο των εγκεφάλων που τις κατέχουν ώστε να εκφέρουν και το επιθυμητό αποτέλεσμα. Είναι αναγκαίο να αξιοποιήσουμε ανθρώπους με υψηλή ‘’κοινωνιολογική φαντασία’’, προσόν το οποίο μας λείπει και όταν το ανακαλύψουμε χρειάζεται να το εμπλέξουμε ενεργά στα θέματα. Με τη σωστή τεχνική διαχείρισης δημιουργικότητας την αξιοποίηση της τεχνολογίας, την επικοινωνία και τις στρατηγικές συνεργασίες θα προκύψουν ιδέες και βιώσιμες λύσεις για όλους. 

-Με ποιους τρόπους μπορεί η μέθοδος να εφαρμοστεί στην Κύπρο;

Μπορούμε στη χώρα μας να αναπτύξουμε και να εφαρμόσουμε δείκτες διαφορετικότητας, δείκτες τεχνολογικούς, να αυξήσουμε τα επίπεδα και εναύσματα καινοτομίας, να εφαρμόσουμε τη μέθοδο διαχείρισης της δημιουργικότητας στις επιχειρήσεις, την παιδεία και την κοινωνία. Συνδυαστικά, για να τεθεί σε εφαρμογή όλη αυτή η διαδικασία, είναι αναγκαίο να αναλάβουμε και να ενθαρρύνουμε το ρίσκο. Είναι επιτακτική ανάγκη να ενισχύσουμε τη φωνή των ανθρώπων στις κοινωνικές επιστήμες και τις δημιουργικές βιομηχανίες, τομείς οι οποίοι σε μεγάλο βαθμό αγνοούνται και υποβαθμίζονται στην Κύπρο και οι οποίοι στεγάζουν τους πρωτοπόρους της επιστήμης αυτής.

Διαχειριστικά επαγγέλματα που κυριαρχούν στη χώρα μας όπως οι χρηματοπιστωτικοί σύμβουλοι, τραπεζικοί δικηγόροι κτλ., ηγέτες εταιριών, opinionleaders και ειδικότερα τα τμήματα επικοινωνίας των επιχειρήσεων, με τη διαχείριση της δημιουργικότητας μπορούν να καινοτομήσουν, να φέρουν θετικά αποτελέσματα, να αντιστρέψουν την αρνητική εικόνα που έχουμε τώρα. Η μέθοδος έχει θέση σε όλους τους οργανισμούς.

Στην Κύπρο, είναι αρκετές επιχειρήσεις και οργανώσεις που έχουν ήδη αρχίσει να εφαρμόζουν τη μέθοδο στους κλάδους όπου δραστηριοποιούνται. Βλέπουμε όλοι την αλλαγή να κάνει την είσοδό της στη χώρα, αργά και διστακτικά. Ας της ανοίξουμε διάπλατα την είσοδο. Γιατί μέχρι τώρα όσοι εφαρμόζουν την επιστήμη είναι οι εξαιρέσεις και όχι ο κανόνας. Αυτό αλλάζει.

 Η διαχείριση δημιουργικότητας ως μέθοδος είναι καινούρια;

Οι ψυχολόγοι μελετούν τις πτυχές της επιστήμης αυτής εδώ και πολλά χρόνια. Η μέθοδος έχει απασχολήσει κοινωνιολόγους, επικοινωνιολόγους και άλλους επιστημονικούς κλάδους. Πρόσφατα όμως παρατηρούμε ότι η διαχείριση της δημιουργικότητας άρχισε να κεντρίζει το ενδιαφέρον νέων ακαδημαϊκών και ερευνητικών προγραμμάτων. Βλέπουμε την διαχείριση της δημιουργικότητας να εισέρχεται δυναμικά στο προσκήνιο και να απασχολεί επιχειρήσεις και επιστήμονες. Η μέθοδος υιοθετείται ολοένα και περισσότερο στις επιχειρηματικές σπουδές γιατί εκπαιδεύει στην εύρεση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος κατά την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων, υπηρεσιών και πατεντών. Το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ έχει ήδη συλλάβει τη νέα τάση. Σχεδίασε με τη βοήθεια ειδικών επιστημόνων ειδίκευση στο ΜΒΑ πρόγραμμά του για τη διαχείριση της δημιουργικότητας. Πανεπιστήμια από όλο τον κόσμο προχώρησαν με την ένταξη της μεθόδου στους κλάδους τους.

Ακούγεται δύσκολη η επιτυχημένη εφαρμογή αυτής της μεθόδου. Πώς μπορεί να λειτουργήσει σε πρακτικό επίπεδο; Και επιπρόσθετα, δεν αντιστοιχεί περισσότερο σε προσωπική διαδικασία παρά συλλογική;

Είναι ένας συνδυασμός παραγόντων ατομικής διαδικασίας η οποία επηρεάζεται από το κοινωνικό περιβάλλον. Οι ψυχολόγοι μελετούν τις διαφορετικές ατομικές διαδικασίες ως προς τη διαχείριση της δημιουργικότητας ώστε να την ενισχύσουν. Μια έκφραση της μεθόδου από τους ψυχολόγους είναι ότι εκπαιδεύουν τους ανθρώπους να «παραμερίσουν» ιδιαίτερα μέρη του μυαλού τους και να επιτρέψουν σε άλλα, να ενεργοποιηθούν και να αυξήσουν τη δημιουργική σκέψη. Με αυτή την προσέγγιση είναι όντως προσωπική διαδικασία. Από την άλλη πλευρά, επικοινωνιολόγοι εξετάζουν πώς μπορεί η δημιουργική σκέψη να αυξηθεί σε κάθε περιβάλλον, κουλτούρα και μέσω συνεργασιών.