Αποτελεί μεγάλη τιμή για μένα να δώσω αυτή τη σύντομη εισαγωγική ομιλία για να τιμήσουμε τον καθηγητή Πέτρο Ιωσηφίδη, για την μακρόχρονη συνεισφορά του στον τομέα των επικοινωνιών, και το δημόσιο συμφέρον.
Ο Πέτρος Ιωσηφίδης, κατόπιν των σπουδών του στον τομέα της κοινωνιολογίας, ξεκίνησε τη διδακτορική του διατριβή στο Πανεπιστήμιο του Γουέστμινστερ, την οποία ολοκλήρωσε μόλις σε τρία χρόνια κάτω από την επίβλεψη του Nicholas Garnham. Ο καθηγητής Garnham είναι μία από τις κορυφαίες προσωπικότητες στον τομέα της πολιτικής οικονομίας της επικοινωνίας, και ο ιδρυτής του περιοδικού Media, Culture and Society. Η έρευνα του καθηγητή Garnham αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για την έρευνα του καθηγητή Ιωσηφίδη στην κρίσιμη μεταβατική περίοδο που ακολούθησε στον τομέα της επικοινωνίας.
Μία από τις πρώτες ερευνητικές δημοσιεύσεις του Καθηγητή Ιωσηφίδη, ήταν στις μετρήσεις της πολυφωνίας των Μέσων Ενημέρωσης σε μία εποχή τεράστιας ενοποίησης του τομέα της επικοινωνίας. Η δημοσίευση τόνιζε την έφεση του στην ανάλυση του τομέα της επικοινωνίας, και το επίπεδο συνεισφοράς, που θα είχε στο συγκεκριμένο πεδίο. Ήταν μία δημοσίευση που ανα-δείκνυε τους κινδύνους του να δημιουργούνται πεδία ενημέρωσης χωρίς πολυφωνία και χωρίς τις σωστές μεθοδολογίες για να ανα-λύεται η πολυφωνία των Μέσων.
Εγώ, γνώρισα πρώτη φορά τον Καθηγητή Ιωσηφίδη ως μεταπτυχιακός φοιτητής στο πανεπιστήμιο Σίτυ, του Λονδίνου, πριν από περίπου 20 χρόνια. Ο Καθηγητής Ιωσηφίδης δίδασκε στο πρόγραμμα επικοινωνιακή πολιτική, μία θέση την οποία κατέχει μέχρι σήμερα. θυμάμαι ότι οι διαλέξεις του καθηγητή Ιωσηφίδη ήταν πρωτοποριακές. Διδασκόμασταν για τις συγκλίσεις στον τομέα της επικοινωνίας αρκετά χρόνια πριν από την επιδραστική έκδοση «Convergence Culture» του Χένρι Τζένκινς, το 2006.
Πολύ σύντομα συνειδητοποίησα ότι τα μαθησιακά αποτελέσματα και τα ερευνητικά αποτελέσματα του προγράμματος, βασίζονταν στο να δώσουν νομοθετικές απαντήσεις σε ερωτήματα που εγείρονταν από το κύμα των συγχωνεύσεων και των εξαγορών που συνέ-βαιναν τότε στον τομέα. Αυτή, ήταν μία περίοδος που ουσιαστικά, διαμόρφωσε το μετάβιομηχανικό ψηφιακό τοπίο που ζούμε σήμερα.
Όσοι επικεντρώνονται στην πολιτική οικονομία παραμένουν αφοσιωμένοι στις διαδικασίες παραγωγής, ενώ οι πολιτισμικές σπουδές εφαρμόζουν μία πιο ανθρωπιστική προσέγγιση για να αναλύσουν το ακροατήριο τους. Ήταν η αναλυτική δύναμη της επικοινωνιακής πολιτικής που «γεφύρωσε» αυτές τις δύο «υποκατηγορίες» και παρείχε στο πεδίο της επικοινωνίας μία έρευνα με νομοθετικούς άξονες.
Οι ερευνητικές ερωτήσεις που απαντήθηκαν από τον Καθηγητή Ιωσηφίδη στον τομέα της πολιτικής των Μέσων Ενημέρωσης, έθεσαν τα θεμέλια για πολυάριθμα προγράμματα διοίκησης Μέσων, νέους τομείς της πολιτικής οικονομίας στην ψηφιακή εποχή, και κυβερνητικές και πανευρωπαικές εκθέσεις επί του τομέα της επικοινωνίας, με επίκεντρο τις πολιτικές τους.
Ως εκ τούτου, η έρευνα του Καθηγητή Ιωσηφίδη, στην εδραίωση των δημοκρατικών, αντικειμενικών και δίκαιων μηχανισμών στην επικοινωνιακή πολιτική, δεν πέρασε απαρατήρητη από την Ευρώπη, όπου σύνταξε πολυάριθμες εκθέσεις και βοήθησε να διαμορφωθεί μεγάλο μέρος της σημερινής επικοινωνίακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στο βιβλίο του, Global Media and Communications Policy το 2013, σημειώνει:
«Οι ρυθμίσεις που αφορούν το δημόσιο συμφέρον, σε έναν κόσμο που διοικείται από τις αρχές της ελεύθερης (ούτε καν) ροής πληροφοριών, είναι ένα βασικό θέμα…το οποίο, συνδέ-εται στενά με τη θεμελιώδη σχέση μεταξύ της πολιτικής των μέσων ενημέρωσης, της δημοκρατίας, και τον ρόλο των MME στην προώθηση της πολιτιστικής πολυμορφίας».
Το έργο του Καθηγητή Ιωσηφίδη στην τηλεοπτική πολιτική, δεν μπορεί να περάσει χωρίς αναφορά. Για παράδειγμα, το, International Journal of Digital Television στο οποίο ο Καθηγητής Ιωσηφίδης είναι ο βασικός συντελεστής, είχε καθοριστικό ρόλο στη πετυχημένη μετάβαση από την αναλογική στην ψηφιακή τηλεόραση.
Επιπλέον, η μακρόχρονη υποστήριξη της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης από την πλευρά του, είναι ένα βασικό συστατικό στην έρευνα του. Πολλοί συμφωνούν με τον Καθηγητή Ιωσηφίδη ότι η δημόσια ραδιοτηλεόραση είναι το Μέσο στο οποίο μπορούμε να βρούμε την πιο καθαρή μορφή δημοσιογραφίας για το δημόσιο συμφέρον, και ότι πιο κοντινό υπάρχει, στην κανονιστική κατανόηση της δημόσιας σφαίρας. Είναι εξάλλου και ο λόγος για τον οποίο και εγώ προσωπικά απόκτησα το διδακτορικό μου υπό την επίβλεψη του Καθηγητή Ιωσηφίδη, με επίκεντρο το BBC.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι πολλοί οργανισμοί δημόσιας ραδιοτηλεόρασης έχουν μετατραπεί με επιτυχία σε δημόσια, ψηφιακά Μέσα Ενημέρωσης που εργάζονται σε ένα μοντέλο παραγωγής περιεχομένου 360 μοιρών, όπου δημοσιογράφοι και παραγωγοί είναι ελεύθεροι να παράξουν περιεχόμενο χωρίς πιέσεις από την αγορά ή την κυβέρνηση.
Η πιο πρόσφατη έρευνα του Καθηγητή Ιωσηφίδη βρίσκεται στην μέση δύο διαφορετικών απόψεων. Αυτοί που βλέπουν την διομοτιμη επικοινωνία ως ένα συμμετοχικό δίκτυο, ικανό να προσφέρει ελευθερία έκφρασης σε όλους τους πολίτες, με εκείνους που προειδοποιούν για τους κινδύνους των ψηφιακών τεχνολογιών στις δημοκρατίες.
Προσωπικά, νιώθω ότι όντως πρέπει να δούμε μέσα από τα εμπόδια, και να «ξεριζώσουμε» αυτούς τους κινδύνους, προτού αποκτήσουμε την ολιστική εμπειρία της πραγματικής αξίας των τεχνολογικών επικοινωνίων ως μία συμμετοχική δημόσια σφαίρα για όλους. Αυτοί είναι κίνδυνοι, που είμαι βέβαιος ότι θα αποτελέσουν αντικείμενο ενδιαφέροντος πολλών σ’αυτό το συνέδριο, όπως επίσης και από τον Καθηγητή Ιωσηφίδη στην κεντρική ομιλία του στο φαινόμενο της μετά-αλήθειας και των κοινωνικών μέσων.
Ο Καθηγητής Ιωσηφίδης κατά τη γνώμη μου, αποτελεί ένα μέρος της ηγετικής ομάδας των διανοούμενων της επικοινωνίας, που υπερασπίζονται την επικοινωνία δημοσίου συμφέροντως σε μία εποχή ραγδαίων αλλαγών στην βιομηχανία. Μία εποχή που οι εργαζόμενοι στα Μέσα και ειδικά οι δημοσιογράφοι, χρειάζονται την υποστήριξη της επιστημονικής έρευνας.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η επικοινωνιακή πολιτική έχει γίνει ένα σημαντικό μέρος των σπουδών επικοινωνίας για να υποστηρίξουν τους πολίτες από τις δυνατότητες των γιγάντων της ψηφιακής εποχής, για παράδειγμα τις εταιρείες google, facebook, apple, amazon και άλλους. Σε Εταιρείες που έχουν σήμερα την ίδια ή περισσότερη κεφαλαιοποίηση μεγάλων χωρών. Το να τους επιτρέψεις να παραμείνουν πλατφόρμες συμμετοχικής κουλτούρας και ελευθερίας της έκφρασης για όλους, αλλά χωρίς τους κινδύνους και τις παγίδες που κρύβουν.
Καθηγητή Πέτρο Ιωσηφίδη, σας ευχόμαστε να συνεχίσετε για πολλά ακόμα χρόνια την συνεισφορά σας στον τομέα της επικοινωνίας και των Μέσων.
Εν κατακλείδι, θα ήθελα να καλέσω στο βήμα, τον Κ. Αντώνη Πολεμίτη, CEO του Πανεπιστημίου Λευκωσίας για να αποδώσει την τιμητική πλακέτα στον Καθηγητή Ιωσηφίδη για την μακροχρόνια συνεισφορά του στον τομέα της επικοινωνίας.
nicholas nicoli 